جنگ تحمیلی بزرگترین بحران سال های اول انقلاب بود/ غرب نگران الگوگیری کشورها از ایران

حسین نادری کارشناس مسائل سیاسی روز در گفتگو با بوتیا نیوز گفت: عده ای که زمان اربعین از جنگ ایران و عراق برای تفرقه افکنی و زیر سئوال بردن این حماسه باشکوه استفاده می کنند، وقتی بحث شروع جنگ می شود گناه صدام را می شویند.

وی افزود: انقلاب اسلامی از ابتدای وقوع تا کنون درگیر تنش های مختلف از سوی کشورهای غربی بوده است.

کارشناس مسائل سیاسی روز بیان کرد: کشورهای غربی که در جریان انقلاب اسلامی منافعشان در خطر افتاده بود از همان ماه های ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی اقدام به بحران آفرینی و فشار علیه جمهوری اسلامی کردند تا بتوانند جلوی رشد و پیشرفت انقلاب را بگیرند و یکی از مهمترین بحران ها که در سال های ابتدای انقلاب به وقوع پیوست جنگ تحمیلی بود.

نادری گفت: 8 سال بحران و جنگ در حکومتی نوپا که هم امنیت مردم را به خطر می انداخت و هم آن ها را در فشار و سختی معیشتی قرار داده بود. در ادامه به بررسی برخی ابعاد جنگ می پردازیم.

چرا کشورهای غربی از صدام برای آغاز جنگ با ایران حمایت کردند؟

وی تصریح کرد: کشورهای غربی پس از انقلاب اسلامی در برهه های مختلف نگاه های متفاوتی نسبت به انقلاب اسلامی داشتند و پیش از پیروزی انقلاب شواهدی نشان می دهد که امید داشتند در میان رهبران انقلاب نفوذ کنند و بتوانند حکومتی که به وجود می آید را با خود همراه کنند.

نادری افزود: به همین علت است می بینیم پس از آنکه از سرکوب انقلاب ناامید می شوند، در کنار حمایت های خود از پهلوی دوم، در ظاهر همراهی هایی نیز با انقلابی ها انجام می دهند.

کارشناس مسائل سیاسی روز اظهار کرد: پس از پیروزی انقلاب، تا فروردین 1358 نیز حدود 2 ماه واکنش خاصی نسبت به جمهوری اسلامی ندارند. علت آن این است که غربی ها معتقد بودند در فضای دوقطبی که در آن زمان بر جهان حاکم بود ایران در هر صورت ناچار است یا به آمریکا وابسته شود و یا به شوروی، آن ها امید داشتند ایران اندکی پس از انقلاب دوباره به آن ها روی بیاورد.

وی بیان کرد: اما شعار «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی » کاملا نشان دهنده این بود که ایران فضای دو قطبی را قبول ندارد و می خواهد مستقل باشد. اما غربی ها هنوز امید داشتند ایران دوباره به آن ها بازگردد. بعد از مدتی وقتی دیدند که امر محقق نشد، به مرور پایه های مقابله را نهادند.

نادری افزود: شروع تقابل غرب با ایران تحریم های حقوق بشری است که در بهار 58 علیه ایران به علت برخورد با عوامل رژیم سابق و حامیان اسرائیل انجام داد وضع کردند. و به مرور تحریم ها بیشتر شد و همچنین روش های مقابله نیز تغییر کرد.

کارشناس مسائل سیاسی روز تاکید کرد: در این مقطع دیگر غرب از اینکه جمهوری اسلامی دوباره به غرب وابسته بشود ناامید شد و تصمیم گرفت این حکومت جدید که در ایران شکل گرفته است و باعث شده دست آن ها از ایران کوتاه شود و برخلاف نظم دلخواه آنان رفتار می کند و از طرف دیگر شعار مخالفت با استکبار را دارد سرنگون کند. غرب در آن مقطع ایران را دشمن استراتژیک خود نمی داند بلکه تنها یک کشور سرکش می داند و می خواهد دوباره به حالت قبل بازگردد.

وی اظهار کرد:  برای این منظور اقدامات متعددی را در پیش می گیرد. تحریم، تهدید، کودتا، ترور و اقداماتی از این دست که در سال های ابتدای انقلاب اسلامی صورت می گیرد.

نادری ادامه داد: اما هیچ یک منجر به فروپاشی انقلاب اسلامی نمی شود نهایتاً تصمیم به جنگ نظامی می گیرد. برآورد غرب این است که تمام قوای نظامی ایران پیش از انقلاب به آمریکا وابسته بوده است.

کارشناس مسائل سیاسی روز گفت: لذا الان تمام نقاط قوت و ضعف ایران را در حوزه دفاعی می داند و از طرف دیگر اکنون که آمریکا از ایران خارج شده است دیگر ایران توان بالفعل کردن قدرت نظامی خود را ندارد. لذا با حمایت از صدام او را برای جنگ با ایران تشجیع می کند.

سیر تغییر رویکرد و تصور غرب از ایران ادامه هم داشته است؟

نادری گفت: همانطور که گفته شد ابتدا رویکرد همراه سازی با خود بود. سپس سرکوب یک کشور سرکش را داشت.

وی افزود: پس از این با پیشرفت انقلاب و دیدن بازخورد انقلاب در سایر کشورها از طرف دیگر هویت یافتن جنبش های رهایی بخش، دیگر غرب نگاهش به جمهوری اسلامی تنها یک کشور سرکش نبود.

کارشناس مسائل سیاسی روز بیان کرد: بلکه یک کشور الهام بخش به سایر ملت ها بود. یعنی اینکه بحث صدور انقلاب مطرح شده بود و نگرانی جدی از این مسئله داشتند. آن ها به دنبال این بودند مانع از اثر گذاری انقلاب اسلامی در سایر کشورها و در میان ملت ها شوند.

وی افزود: پس از آن دیگر در دورانی که جنگ ایران با عراق تمام شده بود و ایران به مرور در منطقه برای خود عمق استراتژیک تعریف کرد.

نادری تصریح کرد: از نفوذ ایران در سایر کشورها و گروه های مردمی هراسناک شدند به خصوص نسبت به نفوذ ایران در میان شیعیان لبنان و همچنین گروه های مبارز فلسطینی این مسئله که به خصوص امنیت رژیم صهیونیستی را تهدید می کرد نگرانی شدیدی میان غربی ها به وجود آورد.

کارشناس مسائل سیاسی روز افزود: در این برهه است که ایران از نظر تکنولوژی های نظامی نیز شروع به رشد و پیشرفت کرده است ولی هنوز در ابتدای راه است و غرب نسبت به آن احساس تهدید شدید نمی کند.

نادری اظهار کرد: از نیمه ی دوم دهه 80 دیگر ایران به مرور دارد وارد نقش آفرینی جدی در منطقه می شود و مرور در زمینه تکنولوژی های نظامی و دفاع رشد چشمگیری می کند. سیری که در دهه ی 90 باعث می شود ایران به قدرت اول منطقه تبدیل شود و تبدیل به یک قدرت تأثیرگذار شود.

وی ادامه داد: به همین خاطر است که ما می بینیم در دهه ی 90 غرب قدرت رویارویی نظامی در خود و متحدانش نمی بیند از طرفی از قدرت و نفوذ نظامی و ایدئولوژیک جمهوری اسلامی در منطقه نگرانی شدید دارد.

کارشناس مسائل سیاسی روز بیان کرد: لذا شاهد آن هستیم که تمام توان و قدرت خود را برای تحریم ایران به کار می بندند. و از طرف دیگر سعی می کنند عمق استراتژیک جمهوری اسلامی را در کشورهای منطقه کاهش دهند. برای این هدف از اقدامات نظامی مانند داعش، ترور و…، تحریم و خرابکاری استفاده می کنند.

برخی شبهات پیرامون آغاز جنگ مطرح می شود به خصوص از قول مرحوم دعایی، نظر شما در این مورد چیست؟

وی افزود: در خصوص انتساب آن ها به مرحوم دعایی، ایشان زمان حیات نیز این مسئله را تکذیب کردند و گفتند که اصلا چنین موضوعی از طرف ایشان مطرح نشده است. اما در خصوص اصل این موضوع که به عنوان یک شبهه مطرح است و می گویند جنگ سر اختلاف صدام با جمهوری اسلامی پیرامون نفوذ ایران در این کشور آغاز شده است نه اینکه اقدام خصمانه از سوی کشورهای غربی باشد، این حرف از اساس اشتباه است.

 کارشناس مسائل سیاسی روز گفت: یکی از مواردی که بنده دیدم به آن استناد می کنند و به عنوان دخالت ایران در عراق مطرح می کنند پیام امام به ارتش عراق است که آن ها تشویق به خروج از ارتش کرده اند و این در حالی است که پیام امام پس از آغاز جنگ صادر شده است نه پیش از آن. اما از طرف دیگر چیزی که از بیانات و رفتار امام خمینی مشخص است این است که نگاه ایشان به صدور انقلاب هیچگاه دخالت در امور سایر کشورها نبوده است.

نادری ادامه داد: بلکه ایشان می گویند همینقدر که ملت های دیگر متوجه شوند چه انقلابی در ایران شده است کافی ست و صدور انقلاب انجام شده است. از همین رو امام اصلا به دخالت در امور سایر کشورها اعتقاد نداشتند.

وی اظهار کرد: از طرف دیگر صدام پیش از شروع حمله به ایران، یک سخنرانی کرده است که در آنجا انگیزه خود از حمله را بیان می کند. همچنین در کنفرانس خبری که توافقنامه الجزایر را پاره می کند، می گوید ایران به این توافقنامه پایبند نیست در نتیجه ما نیز الزامی به پایبندی بر آن نمی بینیم.

نادری افزود: فارغ از اینکه این ادعای صدام صحیح بود یا خیر، اما او علت اصلی حمله خود را بحث توافقنامه الجزایر می داند نه مسائلی که جدیداً مطرح شده است.

کارشناس مسائل سیاسی روز در پایان گفت: اما متأسفانه شاهدیم برخی که اکنون در مناسباتی مانند زیارت اربعین بحث جنگ ایران و عراق را داغ می کنند و نگاه های تفرقه افکنانه میان ایرانی ها و عراقی ها را ترویج می کنند، در این زمینه گناه صدام را می شویند.

انتهای پیام/ تاج الدینی